Tổng cộng:
Thiếu điện - Chúng ta nên xem xét khởi động lại dự án nhà máy điện hạt nhân
Đăng bởi
Đức Tài
vào 23/05/2023
Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt điện nghiêm trọng, đặc biệt là trong các tháng mùa khô. Việc đáp ứng nhu cầu năng lượng của đất nước là một vấn đề cấp bách, đồng thời cần giảm thiểu tác động đến môi trường và thúc đẩy phát triển công nghiệp năng lượng sạch. Với tình hình này, Việt Nam nên xem xét khởi động dự án nhà máy điện hạt nhân.
Bản chất Điện hạt nhân là sạch
Trên thực tế nhiều người đã hiểu sai về nguồn lượng hạt nhân. Điện hạt nhân là một nguồn năng lượng không phát thải carbon và có nhiều ưu điểm so với các nguồn năng lượng khác như điện mặt trời. Dưới đây là một số ưu điểm của điện hạt nhân:
- Không phát thải carbon: Điện hạt nhân không gây ra khí thải carbon dioxide và các khí thải gây hiệu ứng nhà kính khác. Điều này giúp giảm tác động đến biến đổi khí hậu và hỗ trợ trong việc kiểm soát và giảm lượng khí thải carbon toàn cầu.
- Cung cấp năng lượng ổn định: Nhà máy điện hạt nhân có khả năng cung cấp một nguồn điện liên tục và ổn định trong thời gian dài. Điện hạt nhân không bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết như gió hay ánh sáng mặt trời, do đó giúp ổn định nguồn cung cấp điện trong mọi tình huống.
- Hiệu suất cao: Các nhà máy điện hạt nhân có hiệu suất năng lượng cao hơn so với các nguồn năng lượng truyền thống như than và dầu mỏ. Một lượng nhỏ chất nhiên liệu hạt nhân có thể tạo ra một lượng lớn năng lượng. Điều này giúp tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và giảm chi phí vận hành.
- Dự trữ chất nhiên liệu lớn: Chất nhiên liệu hạt nhân, chẳng hạn như uranium, có khả năng tích trữ năng lượng lớn trong một thể tích nhỏ. Điều này đồng nghĩa với việc những nhà máy điện hạt nhân có thể hoạt động trong một khoảng thời gian dài mà không cần thay đổi chất nhiên liệu.
- An toàn cao: Các nhà máy điện hạt nhân được thiết kế và vận hành với các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt để giảm thiểu nguy cơ tai nạn và rò rỉ phóng xạ. Điều này làm giảm tác động tiêu cực lên môi trường và đảm bảo an toàn cho người dân sống trong khu vực.
Mặc dù điện mặt trời được xem là một nguồn năng lượng sạch và tiềm năng, nhưng nó cũng có một số tác động tiêu cực đến môi trường. Quá trình sản xuất tấm pin mặt trời và các thành phần khác của hệ thống điện mặt trời cũng tạo ra chất thải. Ngoài ra, việc sản xuất điện mặt trời đòi hỏi diện tích lớn và đầu tư chi phí khá cao. Nếu không được quản lý tốt, việc lấn chiếm đất để lắp đặt các tấm pin mặt trời có thể gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái và đất đai. Hơn nữa, các tấm pin mặt trời có thể phát sinh ra bức xạ nhiệt, gây nóng lên môi trường xung quanh.
Nhà máy điện mặt trời Trung Nam Thuận Bắc quy mô bậc nhất Việt Nam rộng 557,09 ha
Việc khai thác điện hạt nhân đúng cách và đảm bảo an toàn là một trong những điều quan trọng nhất để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Các biện pháp quản lý và kiểm soát được áp dụng để đảm bảo an toàn cho môi trường xung quanh nhà máy điện hạt nhân, bao gồm cả việc xử lý và lưu trữ các chất thải phóng xạ một cách an toàn và hiệu quả.
Các chất thải phóng xạ có thể được xử lý và lưu trữ một cách an toàn thông qua các phương pháp như tái chế, phân hủy và lưu trữ. Các phương pháp này đều được thiết kế để đảm bảo an toàn cho môi trường và sức khỏe con người. Ngoài ra, các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt và các quy trình vận hành chính xác cũng được áp dụng để giảm thiểu nguy cơ tai nạn và rò rỉ phóng xạ.
Các quốc gia châu âu đảo ngược chính sách
Theo dữ liệu của Ủy ban châu Âu (EC), Liên minh châu Âu (EU) đã giảm 25% tổng lượng điện hạt nhân từ năm 2006 đến năm 2020. Tuy nhiên, có nhiều quốc gia vẫn đang tiếp tục phát triển các nhà máy điện hạt nhân. Từ năm 2020, 24% tổng lượng điện của EU được sản xuất từ các nhà máy điện hạt nhân với 13 quốc gia vận hành lò phản ứng hạt nhân. Mặc dù những lo ngại về thảm họa Fukushima và xu hướng giảm năng lượng hạt nhân đã đưa đến việc giảm tổng lượng điện hạt nhân, các quốc gia như Hà Lan, Thụy Điển, Ba Lan và Anh đều đang có kế hoạch xây dựng thêm nhà máy hạt nhân nhằm thích nghi với nhu cầu tiêu thụ điện và giảm khí thải carbon. Đức và Bỉ cũng đã kéo dài tuổi thọ của các lò phản ứng hạt nhân còn lại.
Năm 2022, Pháp tiếp tục chiếm 51,8% thị phần của toàn EU như là quốc gia sản xuất điện hạt nhân lớn nhất. Bên cạnh đó, vào đầu tháng 12 năm 2021, Pháp đã khởi động lại dự án điện hạt nhân ở Penly, Normandy, cho thấy sự khởi sắc của ngành công nghiệp này.
Hà Lan và Thụy Điển đã liên tiếp công bố các dự án mới về xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Tháng 12 năm 2021, chính phủ liên minh của Hà Lan đã đề xuất xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân mới, nhằm hồi sinh ngành công nghiệp lâu nay bị coi là bị đình trệ để giúp đất nước bớt phụ thuộc vào nhập khẩu khí đốt. Vào giữa tháng 10 cùng năm, Chính phủ Thụy Điển đã thông báo kế hoạch xây dựng nhiều lò phản ứng để thích nghi với nhu cầu tiêu thụ điện trên toàn quốc và mục tiêu giảm khí thải carbon. Giới phân tích đánh giá các thông báo này đánh dấu sự đảo ngược trong chính sách năng lượng của hai quốc gia này.
Tại Anh, cựu Thủ tướng Boris Johnson đã công bố kế hoạch xây dựng tám nhà máy hạt nhân mới như một phần trong kế hoạch bảo vệ đất nước khỏi “sự biến động thất thường của giá dầu và khí đốt toàn cầu”. Trong khi đó, Ba Lan từ lâu đã để ý đến năng lượng hạt nhân trong lộ trình giảm bớt năng lượng hóa thạch phụ thuộc vào điện than.
Đức cũng đã có sự thay đổi trong chính sách năng lượng hạt nhân, khi Bộ trưởng Kinh tế Robert Habeck xác nhận vào cuối tháng 9 rằng Berlin hoãn thời hạn đóng cửa các nhà máy điện hạt nhân của họ, thông qua đó trì hoãn lộ trình loại bỏ hoàn toàn điện hạt nhân của nước này, ban đầu được ấn định vào cuối năm 2022. Chính phủ Đức cho biết sẽ kéo dài tuổi thọ của hai trong số ba lò phản ứng hạt nhân còn lại đến nửa đầu năm 2023 để cung cấp “năng lượng dự trữ khẩn cấp”. Bỉ cũng kéo dài tuổi thọ của hai lò phản ứng hạt nhân thêm 10 năm, vượt quá hạn chót loại bỏ hoàn toàn năng lượng hạt nhân vào năm 2025 trước đó.
Kết luận
Việc khởi động lại nhà máy điện hạt nhân sẽ đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế và bảo đảm nguồn cung cấp điện ổn định cho Việt Nam trong tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay đất nước đang gặp phải tình trạng thiếu điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu nhu cầu nhập khẩu các nguồn năng lượng từ bên ngoài mà còn cải thiện đáng kể tình hình an ninh năng lượng của đất nước. Ngoài ra, điện hạt nhân không phát thải carbon, giúp giảm tác động đến biến đổi khí hậu và hỗ trợ trong việc kiểm soát và giảm lượng khí thải carbon toàn cầu.
Ghi chú:
Nhà máy Thủy điện Sơn La là nhà máy thủy điện lớn nhất Đông Nam Á có công suất 2.400 MW
Nhà máy điện mặt trời Trung Nam Thuận Bắc 450 MW lớn nhất Việt Nam.
Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận dự kiến có công suất 4.000 MW.